Hà bá là một trong những nhân vật bí hiểm nhất lịch sử dân tộc dân gian Việt Nam, vậy hà bá là gì và vì sao lại bí ẩn đến như vậy?
Vậy đúng mực thì Hà Bá là gì?
Theo Wikipedia, "Hà Bá" một vị thần vùng sông nước vào tín ngưỡng hệt như Thổ Công, bởi vì vậy cho nên vì thế có câu: "Đất tất cả thổ công, sông gồm hà bá". Hà Bá hay được biểu đạt là một ông già tóc bội bạc như tiên, tay nạm phất trần, thai nước, hân hoan ngồi trên sườn lưng rùa.
Bạn đang xem: Hà bá là con gì
Nhưng cũng có tương đối nhiều nơi lại có ý niệm khác với khái niệm trên. Theo đó, họ coi Hà Bá là ác thần, hay đi gieo rắc tai ương cho những làng chài ven sông bắt buộc bị mọi tín đồ vừa sợ lại vừa ghét, tương tự như với Thuồng Luồng vậy.
Thuồng luồng vào truyền thuyết
Trong dân gian có nhiều những truyền thuyết ca ngời anh hùng diệt Hà Bá, cứu chúng sinh, dân làng. Ví như câu chuyện của ông quan đậy nọ, một hôm, thấy bạn dân đang làm lễ hiến tế trinh phụ nữ cho Hà Bá, động lòng thương xót, ông liền điện thoại tư vấn thầy công ty tế cho và nói:
"Cô gái này thừa xấu xí, ngươi hãy xuống gặp gỡ Hà Bá trước với hỏi coi ngài có đồng ý không rồi hãy hiến tế sau, chứ nếu có tác dụng ngài khó tính thì ngươi có trăm mạng không đền nổi".
Chủ tế sợ hãi quá không dám làm lễ hiến sinh trinh bạn nữ nữa. Từ bỏ đấy Hà Bá mất ""thiêng"" và dân buôn bản cũng vứt lệ hiến tế tàn ác này.
Hình minh họa
Nguyên nhân Hà Bá trở thành một trong những nhân vật huyền bí nhất dân gian là vì Hà Bá chỉ bao gồm tầm ảnh hưởng đối với đều làng chài, không được thờ thoáng rộng mà chỉ được thờ cúng ở đa số sông nước để cầu cho mọi fan không gặp thủy nạn và thu hoạch được nhiều tôm cá.
Những truyền thuyết thần thoại nổi tiếng duy nhất về Hà Bá
a. Truyền thuyết về câu: "Đất bao gồm Thổ Công, sông gồm Hà Bá"
Theo "Ông Thổ công cùng ông Hà bá" – "Truyện cổ nước Nam" – Ôn Như Nguyễn Văn Ngọc. NXB Văn học, 2003 đề cập rằng:
"Một hôm, con quỷ từ trên trời xuống thấy ông địa thì cai quản một vùng rộng lớn, còn Hà bá chỉ làm chủ một vùng nước nhỏ dại chạy bao quanh nó bắt đầu nảy ra ý đồ định chiếm phần ngự một trong những phần sông, một trong những phần đất ngơi nghỉ đây. Ngay chớp nhoáng nó đến chạm chán Thổ công, xin cho được xây thành cùng được đồng ý.
Nhưng trước khi xây nó không làm cho lễ tạ khiến cho Hà bá nổi cơn lôi đình. Hà bá bèn cho nước chảy vào khu đất theo mạch nước ngầm. Hễ thành cứ xây được mang lại đâu, là nước lại xói mòn yêu cầu thành lại bị đổ mang đến đó.
Hình minh họa
Lúc này ở bên dưới thuỷ phủ, thần Hà bá thấy nguồn nước của bản thân mình bị tắc, lấy làm cho bực bội, liền dưng nước lên cao, đánh vỗ vào đất, làm cho đất đề xuất lở ra nhưng mà trôi cả xuống nước.
Hai mặt đánh nhau như vậy làm đến dân tình kiệt quệ, đất lở, cây cỏ ngổn ngang, nước sông đục ngầu. ở đầu cuối cả nhị quá mệt mỏi mỏi, mới nhận thấy là con quỷ làm bậy bạ.
Hai thần chạm mặt nhau thoả thuận: "Ta với ngươi không dính líu gì với nhau, không kungfu nữa, mà lại sinh lở đất, cây cối lụi tàn, số đông lụt ngập nhà! Rồi cả hai thuộc nói: "Đất tất cả Thổ công, sông có Hà bá".
b. Truyền thuyết thần thoại Hà Bá đòi ái phi làm cho vợ
Năm đó, vào thời Trần, vua Duệ Tông (1337 - 1377) có một ái phi tên Nguyễn Thị Bích Châu, vừa xinh tươi lại vừa thông tuệ, văn hay chữ tốt.
Năm 1377, cho dù được ái phi Bích Châu rất đỗi can ngăn, vua è cổ Duệ Tông vẫn rước theo 12 vạn quân đi tấn công Chiêm Thành. Biết rằng khó kháng ý vua, bà Bích Châu ngay thức thì xin đi theo hộ tống.
Trải trải qua nhiều ngày tháng, đoàn quân đi cho cửa biển Kỳ Hoa thì chạm mặt sóng to gió lớn. Đêm đó, vừa Duệ Tông mơ thấy một vị thần tên phái nam Minh đô đốc ngỏ ý hy vọng xin vua 1 bạn thiếp, nếu như được sẽ làm có sóng yên biển lớn lặng, giúp đơn vị vua đi tiến công Chiêm Thành.
Nghe vua Duệ Tông kể lại, ai cũng sợ hãi, k dám nói câu gì chỉ trừ bà Bích Châu: nhân tiện thiếp tình nguyện liều tấm thân bèo bọt này để chu toàn mang đến đoàn ngự giá cùng quan quân". Khôn cùng cảm hễ trước tấm lòng son trung, nhưng vua Duệ tông vẫn nhất quyết không đồng ý.
Mặc sóng đánh về tối tấp, nước tràn lênh láng, quý phi Bích Châu vẫn tươi đẹp đến sụp quì lạy, mong chúc nhà vua yên tâm và đại thắng. Sau đó, bà quay về hướng Bắc lạy thân phụ mẹ, vái kính chào tử biệt sản phẩm quan quân, trang nghiêm mang lại ngồi gọn gàng vào lòng loại thuyền thoi nhỏ dại có cắn đại hoàng kỳ.
Thuyền nhỏ dại vừa chạm nước sẽ chìm hẳn. Dịp này, đoàn thuyền chiến chở đầy những bầu máu lạnh sẵn sàng lao vào trận tiền với quyết trọng tâm diệt giặc giữ yên bờ cõi.
Thế nhưng, bởi vì Trần Duệ Tông không nghe lời can gián, vẫn đồng ý cho quân tiến sâu vào đụng Y Mang, khu đất Chiêm, nên bất ngờ bị trúng mưu của giặc Bà Ma, một tướng tá của Chế Bồng Nga cần toàn quân chảy rã.
Đó là truyền thuyết thần thoại về vấn đề Hà Bá đòi vợ, bám trên thực tế, một trong những nhà nghiên cứu và phân tích đã mang đến biết: lúc vua Duệ Tông hy sinh, fan người hoảng loạn, chỉ gồm bà Bích Châu bình tĩnh lĩnh nhiệm vụ thống lĩnh ba quân rút lui an toàn, đưa thi hài đức vua ra khỏi hiểm địa.
Nhưng về mang đến cửa đại dương Kỳ Hoa thì bà kiệt sức và trút tương đối thở cuối cùng. Theo lời trăn trối, quan lại quân chôn cất bà đúng nơi cửa hải dương đó.
Xem thêm: Cho Đoạn Thẳng Ab O Là Trung Điểm Của Ab Và O Là Trung Điểm Của Ab
Tạm kết
Cũng như bao vị thần linh thần đồ gia dụng khác trong lịch sử Việt Nam, Hà Bá cũng là một sản phẩm của trí tưởng tượng của dân gian, quần chúng. Đó là giữa những nhân trang bị hữu hình hóa đề nghị nỗi sợ hãi, khiếp vía kinh hồn trước sức mạnh vô tuy nhiên của thiên nhiên, sông nước.