c) tính năng với oxit axit: (oxit bazơ gồm: Na2O, K2O, CaO, BaO; oxit axit gồm: CO2, SO2, SO3, P2O5, N2O5,…).
Bạn đang xem: Tài liệu ôn tập hóa 9
Na2O + CO2 Na2CO3 (CO2 (CO3) hóa trị II)
CaO + SO2 CaSO3 (SO2 (SO3) hóa trị II)
BaO + SO3 BaSO4(SO3 (SO4) hóa trị II)
3K2O + P2O5 2K3PO4 (P2O5 (PO4) hóa trị III)
Na2O + N2O5 2NaNO3 (N2O5 (NO3) hóa trị I)
2. Oxit axit có những đặc thù hóa học:
a) công dụng với nước: (oxit axit gồm: CO2, SO2, SO3, P2O5, N2O5,…).
CO2 + H2O H2CO3
SO2 + H2O H2SO3
SO3 + H2O H2SO4
P2O5 + 3H2O 2H3PO4
N2O5 + H2O 2HNO3
b) tác dụng với bazơ: (oxit axit gồm: CO2, SO2, SO3, P2O5, N2O5,…; bazơ gồm: NaOH, KOH, Ca(OH)2, Ba(OH)2).
CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 + H2O
SO2 + 2KOH K2SO3 + H2O
SO3 + 2KOH K2SO4 + H2O
P2O5 + 6NaOH 2Na3PO4 + 3H2O
N2O5 + 2NaOH 2NaNO3 + H2O
c) chức năng với oxit bazơ (xem bài 1, mục I, phần 1.c).
II. KHÁI QUÁT VỀ SỰ PHÂN LOẠI OXIT
1. Oxit bazơ: là hầu hết oxit tác dụng với dung dịch axit chế tạo ra thành muối và nước.
2. Oxit axit: là mọi oxit tính năng với dung dịch bazơ sản xuất thành muối với nước.
3. Oxit lưỡng tính: là đông đảo oxit chức năng với dung dịch bazơ và tác dụng với dung dịch axit tạo ra thành muối với nước (như: Al2O3, ZnO,…).
Al2O3 + 6HCl 2AlCl3 + 3H2O
Al2O3 + 2NaOH 2NaAlO2 + H2O
ZnO + 2HCl ZnCl2 + H2O
ZnO + 2NaOH Na2ZnO2 + H2O
4. Oxit trung tính: còn gọi là oxit không tạo nên muối là đều oxit không chức năng với hỗn hợp axit, bazơ, nước (như: CO, NO,…).
BÀI 2. MỘT SỐ OXIT quan TRỌNG
LÝ THUYẾT
A. Can xi OXIT
canxi oxit gồm công thức chất hóa học là CaO, tên thường thì là vôi sống.
can xi oxit thuộc các loại oxit bazơ.
I. Canxi OXIT CÓ NHỮNG TÍNH CHẤT
can xi oxit là chất rắn, màu sắc trắng, lạnh chảy nghỉ ngơi nhiệt độ rất to lớn (khoảng 25850C).
canxi oxit có khá đầy đủ tính chất hóa học của oxit bazơ.
1. Chức năng với nước
CaO + H2O Ca(OH)2
Ca(OH)2 tan không nhiều trong nước, phần tan tạo ra thành dung dịch bazơ.
CaO có tính hút độ ẩm mạnh phải được dùng để triển khai khô những chất.
2. Tác dụng với axit
CaO + 2HCl CaCl2 + H2O
CaO + H2SO4 CaSO4 + H2O
3. Tính năng với oxit axit (oxit axit gồm: CO2, SO2, SO3, P2O5, N2O5,…).
CaO + CO3 CaCO3
CaO + SO2 CaSO3
CaO + SO3 CaSO4
3CaO + P2O5 Ca3(PO4)2
CaO + N2O5 Ca(NO3)2
II. Can xi OXIT CÓ NHỮNG ỨNG DỤNG GÌ?
Một đa số canxi oxit được sử dụng trong công nghiệp luyện kim và làm vật liệu cho công nghiệp hóa học. Không tính ra, canxi oxit còn được dùng để: khử chua đất trồng trọt, up load nước thải công nghiệp, sát trùng, diệt nấm, khử độc môi trường,…
III. SẢN XUẤT can xi OXIT NHƯ THẾ NÀO?
1. Nguyên liệu
Nguyên liệu để sản xuất can xi oxit là đá vôi. Chất đốt là than đá, củi, dầu, khí từ nhiên,…
2. Những phản ứng chất hóa học xảy ra
C + O2 CO2
CaCO3 CaO + CO2
B. LƯU HUỲNH ĐIOXIT
Lưu huỳnh đioxit có cách gọi khác là khí sunfurơ, gồm công thức hóa học là SO2 .
I. LƯU HUỲNH ĐIOXIT CÓ NHỮNG TÍNH CHẤT
diêm sinh đioxit là hóa học khí không màu, hương thơm hắc, độc (gây ho, viêm mặt đường hô hấp,…), nặng hơn không khí .
lưu hoàng đioxit có tính chất hóa học của oxit axit.
1. Tính năng với nước
SO2 + H2O H2SO3
2. Chức năng với bazơ (bazơ gồm: NaOH, KOH, Ca(OH)2, Ba(OH)2).
SO2 + 2NaOH Na2SO3 + H2O
SO2 + 2KOH K2SO3 + H2O
SO2 + Ca(OH)2 CaSO3 + H2O
SO2 + Ba(OH)2 BaSO3 + H2O
3. Tác dụng với oxit bazơ (oxit bazơ gồm: Na2O, K2O, CaO, BaO).
SO2 + Na2O Na2SO3
SO2 + K2O K2SO3
SO2 + CaO CaSO3
SO2 + BaO BaSO3
Kết luận: diêm sinh đioxit là oxit axit.
II. LƯU HUỲNH ĐIOXIT CÓ NHỮNG ỨNG DỤNG GÌ?
SO2 được dùng làm sản xuất H2SO4.
quanh đó ra, SO2 còn sử dụng làm chất tẩy white bột gỗ trong công nghiệp giấy; sử dụng làm chất diệt mộc nhĩ mốc,…
III. ĐIỀU CHẾ LƯU HUỲNH ĐIOXIT NHƯ THẾ NÀO?
1. Trong chống thí nghiệm
Cho muối bột sunfit (Na2SO3, K2SO3, CaSO3, BaSO3) công dụng với axit (dung dịch HCl, H2SO4), thu khí SO2 vào lọ bằng phương pháp đẩy ko khí:
Na2SO3 + 2HCl 2NaCl + SO2 + H2O
Na2SO3 + H2SO4 Na2SO4 + SO2 + H2O
CaSO3 + 2HCl CaCl2 + SO2 + H2O
CaSO3 + H2SO4 CaSO4 + SO2 + H2O
Đun rét H2SO4 sệt với Cu:
Cu + 2H2SO4 (đ) CuSO4 + SO2 + 2H2O
2. Trong công nghiệp
Đốt lưu hoàng trong không khí:
S + O2 SO2
Đốt quặng pirit sắt (FeS2) chiếm được SO2:
4FeS2 + 11O2 2Fe2O3 + 8SO2
BÀI 3. TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA AXIT
LÝ THUYẾT
I. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Axit làm cho đổi màu hóa học chỉ thị
dung dịch axit làm chuyển màu sắc quỳ tím thành đỏ.
trong hóa học, quỳ tím là chất thông tư màu để nhận biết dung dịch axit.
2. Axit công dụng với sắt kẽm kim loại (axit gồm: HCl, H2SO4 loãng; kim loại phần đông (trừ Cu, Ag, Au)
2HCl + 2Na 2NaCl + H2
2HCl + Mg MgCl2 + H2
6HCl + 2Al 2AlCl3 + 3H2
H2SO4 + 2K K2SO4 + H2
H2SO4 + fe FeSO4 + H2
3H2SO4 + 2Al Al2(SO4)3 + 3H2
3. Axit tính năng với bazơ
HCl + NaOH NaCl + H2O
H2SO4 + 2NaOH Na2SO4 + 2H2O
2HCl + Ca(OH)2 CaCl2 + 2H2O
H2SO4 + Ca(OH)2 CaSO4 + 2H2O
3HCl + Al(OH)3 AlCl3 + 3H2O
3H2SO4 + 2Al(OH)3 Al2(SO4)3 + 6H2O
4. Axit chức năng với oxit bazơ
2HCl + Na2O 2NaCl + H2O
H2SO4 + Na2O Na2SO4 + H2O
2HCl + CuO CuCl2 + H2O
H2SO4 + CuO CuSO4 + H2O
6HCl + Al2O3 2AlCl3 + 3H2O
3H2SO4 + Al2O3 Al2(SO4)3 + 3H2O
II. AXIT MẠNH VÀ AXIT YẾU
Dựa vào tính chất hóa học, axit được phân thành 2 loại:
Axit bạo dạn như: HCl, HNO3, H2SO4,…
Axit yếu ớt như: H2S, H2CO3, H2SO3,…
BÀI 4. MỘT SỐ AXIT quan liêu TRỌNG
LÝ THUYẾT
A. AXIT CLOHIĐRIC (HCl)
1. đặc thù
Dung dịch khí hiđro clorua vào nước gọi là axit clohiđric. Dung dịch axit clohiđric có những đặc điểm hóa học tập của một số trong những axit mạnh.
- Làm chuyển màu quỳ tím thành đỏ.
- chức năng với kim loại: (trừ Cu, Ag, Au)
2HCl + 2Na 2NaCl + H2
2HCl + Mg MgCl2 + H2
6HCl + 2Al 2AlCl3 + 3H2
- tác dụng với bazơ:
HCl + NaOH NaCl + H2O
2HCl + Cu(OH)2 CuCl2 + 2H2O
3HCl + Al(OH)3 AlCl3 + 3H2O
- công dụng với oxit bazơ:
2HCl + Na2O 2NaCl + H2O
2HCl + CuO CuCl2 + H2O
6HCl + Fe2O3 2FeCl3 + 3H2O
- tác dụng với muối: (sẽ học trong bài bác 9).
2. Ứng dụng
Axit clohiđric được dùng để:
- Điều chế những muối clorua.
- làm cho sạch mặt phẳng kim loại trước khi hàn.
Xem thêm: Angular Là Gì? Những Lý Do Nên Lựa Chọn Angular Bạn Không Thể Bỏ Qua
- Tẩy gỉ kim loại trước khi sơn, tráng, mạ kim loại.
- chế tao thực phẩm, dược phẩm,…
B. AXIT SUNFURIC (H2SO4)
I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ
Axit sunfuric là chất lỏng sánh, ko màu, nặng hơn gấp rất nhiều lần lần nước (khối lượng riêng bằng 1,83 g/cm3 ứng với nồng độ 98%), không bay hơi, tan thuận lợi trong nước với tỏa tương đối nhiều nhiệt.
Chú ý: mong pha loãng axit sunfuric đặc, ta yêu cầu rót nhàn nhã axit sệt vào lọ đựng sẵn nước rồi khuấy đều. Làm ngược lại sẽ khá nguy hiểm.