Tem phiếu thời bao cấp

Thời bao cấp, công ty nước chia nhỏ ra 11 nấc được hưởng cơ chế cung cấp thực phẩm và nhu cầu phẩm.

Mua thực phẩm bởi tem phiếu

Cán bộ cao cấp hưởng tiêu chuẩn chỉnh ĐB (đặc biệt), cấp bộ trưởng liên nghành hưởng tương đương tiêu chuẩn chỉnh A, cung cấp thứ trưởng tiêu chuẩn chỉnh B; cấp trưởng của các "cục, vụ, viện", các nhân viên cấp cao, giám đốc... được tiêu chuẩn C. Còn cán bộ, công nhân viên cấp dưới chức hưởng trọn tem phiếu E nhưng tùy theo mức lương sẽ được tiêu chuẩn chỉnh tem phiếu E1 giỏi E2. Cán bộ đơn chiếc là tiêu chuẩn chỉnh D, công nhân làm trong môi trường ô nhiễm và độc hại thì hưởng trọn tiêu chuẩn chỉnh I hay II và cuối cùng nhân dân là tiêu chuẩn N.

Công nhân lao cồn nặng trước 1975 phiếu I, hưởng 1,5 kg thịt, 0,75 kilogam đường/tháng còn tiêu chuẩn chỉnh nhân dân trước cùng sau năm 1975 vẫn luôn là phiếu N với 0,3 kg thịt cùng 0,1 kg đường/tháng. Ko kể ra, vào phiếu thực phẩm còn tồn tại ô đậu phụ, nước mắm. Người ta phân phát tem phiếu theo quý, trên phiếu ghi rõ tháng, ai quên không thiết lập là thôi.

Trong cuốn tứ duy tài chính Việt Nam: chặng đường gian truân và ngoạn mục 1975 - 1989 (NXB trí thức 2008), gs Đặng Phong sẽ kể ra tiêu chuẩn chỉnh của cấp bộ trưởng liên nghành hoặc tương tự là phiếu A, trước 1975 tận hưởng 6 kg thịt, 3 kg đường, sau năm 1975 tận hưởng 4,2 kilogam thịt, 2 kilogam đường/tháng. Cán cỗ trung cung cấp phiếu C trước 1975 hưởng 1,5 kg thịt, 1 kg đường/tháng, sau 1975 hưởng trọn 1 kg thịt, 0,8 kg đường/tháng... Về lương thực, tiêu chuẩn chỉnh A, B tuyệt C là 21 kg/tháng, cao hơn cán bộ thông thường nhưng thấp hơn tiêu chuẩn công nhân độc hại. Còn vải, ngoại trừ tiêu chuẩn 5 m/năm thì cán bộ tiêu chuẩn A gồm sổ giao tế rất có thể tự vì mua thêm những loại vải vóc khác mà lại không cần phiếu.

Cửa hàng giao hàng cán bộ cao cấp

Để giao hàng cán bộ tiêu chuẩn A, B, cỗ Nội thương mang đến mở các cửa hàng riêng. Ở phố Ngô Quyền (Q.Hoàn Kiếm) là siêu thị chuyên cung cấp gạo. Mặc dù tiêu chuẩn không nhiều hơn so cùng với cán bộ bình thường nhưng tiêu chuẩn chỉnh A, B chưa hẳn ăn độn, unique gạo ngon hơn. Ngoài xuất bán cho cán cỗ tiêu chuẩn chỉnh A, B, siêu thị Ngô Quyền còn xuất bán cho gia đình những vị, tất yếu vẫn phải ăn độn như nguyên tắc nhưng không bao giờ có gạo mốc, hôi và đen như các cửa hàng lương thực bán cho nhân dân.

Cửa sản phẩm 17 phố Tông Đản thì chuyên phân phối thực phẩm với rau quả, nói bình thường thịt cá khi nào cũng tươi sạch còn rau quả không lúc nào có rau xanh héo. Đúng ra cửa hàng này chỉ dành riêng cho cán bộ cấp cao, mặc dù nếu có quan hệ thì gia đình họ vẫn hoàn toàn có thể mua thực phẩm nghỉ ngơi đây, tiêu chuẩn chỉnh thì theo điều khoản nhưng download ở đây chưa hẳn xếp hàng, không phải ăn làm thịt ướp lạnh, không phải chịu cảnh cửa hàng có gì thiết lập nấy. Với nói phổ biến nhân viên bán hàng này hết sức biết bọn họ đang ship hàng ai bắt buộc nhã nhặn, lịch sự không vênh vác váo như mấy bà chào bán tại các shop dành mang đến nhân dân.

Cán bộ tiêu chuẩn A cùng B còn được cung cấp sổ mua hàng ở siêu thị giao tế (nay là Intimex, phố Lê Thái Tổ, Q.Hoàn Kiếm). Tiêu chuẩn chỉnh của từng sổ giao tế được mua mấy cây thuốc lá vào một tháng, đường, xà phòng bán theo tiêu chuẩn nhưng bánh, kẹo, bơ, vải, pin... Tải tự do. Đó là những món đồ rất hiếm, xuất hiện hàng không có ngoài thị phần nên mức chênh lệch giá rất lớn. Bạn tôi là đàn ông ông Nguyễn Tạo, trước năm 1975, ông là Tổng viên trưởng Tổng cục Lâm nghiệp, sau đó làm phó phòng ban Nông nghiệp Trung ương, yêu cầu ông tất cả tiêu chuẩn chỉnh giao tế. Thi thoảng tôi theo bạn vào giao tế, cái gì cũng lạ vày nhiều thứ ngoài thị trường không tồn tại ví dụ như sô cô la hay sâm bột Triều Tiên. Còn cán cỗ tiêu chuẩn chỉnh C cũng có shop thực phẩm riêng. Q.Hai Bà Trưng có siêu thị Vân Hồ, Q.Ba Đình có cửa hàng Đặng Dung, Q.Hoàn kiếm có cửa hàng ở tiên phong hàng đầu phố công ty Thờ.

Sự thành lập và hoạt động các cửa hàng đặc biệt giành riêng cho cán bộ cao cấp bắt đầu từ sau tiếp quản thành phố hà nội 10.10.1954, lúc đầu nó có mặt do khuyến cáo của ngành công an vày muốn đảm bảo cán bộ, kị bị đầu độc, nhưng mà năm 1965, chi tiêu nhiều sản phẩm ngoài thị trường tăng trong khi cửa hàng lại quan trọng tăng theo với lương cán cỗ thì vẫn giữ nguyên. Để bảo đảm an toàn đời sống và cống hiến cho cán bộ cao cấp nên sẽ sinh ra chế độ như vậy. Nhưng đâu phải chỉ có cán bộ thời thượng mà còn rất nhiều cán bộ trung cấp phải mới xuất hiện tiêu chuẩn C.

Trước tiêu chuẩn chỉnh của những cán cỗ "đi xe cộ Volga nạp năng lượng gà Tông Đản", dư luận xã hội cũng ì xèo. Nhưng lại xóa bỏ khối hệ thống này lại đụng va quyền lợi của rất nhiều người mà lại tiếng nói của họ có trọng lượng trong cơ chế.

Năm 1982, tất cả một bạn đã dám làm việc này là bộ trưởng Bộ Nội thương - Giáo sư nai lưng Phương. Giáo sư Đặng Phong sẽ thuật lại chuyện này vào cuốn tứ duy tài chính Việt Nam: khoảng đường khó khăn ngoạn mục 1975 -1989 là ông trằn Phương đã trình bày với Tổng túng bấn thư Lê Duẩn và trưởng phòng ban Tổ chức trung ương Lê Đức Thọ cố nhiên đó là một trong xấp hóa đơn phu nhân một cán cỗ mua tới 180 m vải tuýt đam mê len ở siêu thị giao tế.

Xem thêm: Phương Pháp Giải Bài Tập Về Nguyên Phân Giảm Phân Và Giảm Phân

Dù được thuận tình nhưng khi giới thiệu họp bàn thì chỉ xóa sổ 33 sản phẩm trong tổng số 42 mặt hàng cung cấp.